Piyasalar haftaya nasıl başladı? Yurt arasında gözler enflasyon verisinde, beklenti ne?



Küresel piyasalar, Rusya’nın Avrupa’ya naturel gaz akışını süresiz durdurduğunu açıklamasının arkasından yeni haftaya negatif bir seyirle başlarken, bu hafta Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) ürem kararının yanı sıra dünya genelinde açıklanacak makroekonomik verilerin piyasaların yönü üzerinde etkili olması umut ediliyor. Yurt arasında de bugün gözler açıklanacak enflasyon verilerine çevrilirken, ekonomistler ağustos ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 2,2’e, senelik enflasyonun yüzde 81,65’e yükselmesini öngörüyor. 

Avrupa’da büyüyen enerji krizi bölge ekonomisine ilişik endişeleri artırmaya devam ediyor.

Cuma günü, G7 Maliye Bakanları, Rus petrolüne tavan fiyatı uygulama planlarını onayladıklarını bildirdi. Söz konusu gelişimin arkasından Rus enerji firması Gazprom, Kuzey Akım boru hattından naturel gaz sevkiyatının gayri muayyen bir süreliğine durdurulduğunu açıkladı.

Öte yandan, cuma günü Amerika’de açıklanan tarım dışı istihdam 315 binle beklentilerin derhal üstünde gerçekleşse de, önceki aya göre önemli şekilde yavaşlama gösterdi.

İş gücü piyasalarının sınırı olan da olsa güç kaybettiğine işaret eden makroekonomik veriler ve Avrupa’daki enerji krizine ilişik gelişmelerle ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu ay 75 baz puan ürem artıracağına ait beklentiler törpülense de, yüzde 56 ihtimalle para piyasalarında en olası seçenek olmayı sürdürüyor.

Söz mevzusu gelişmeler doları diğer para birimlerine karşı desteklemeye devam ederken, dolar endeksi 20 sene aradan sonrasında tekrar 110 seviyesinin üzerine çıktı.

Avro/dolar paritesi 0,9883’le Aralık 2002’den bu yana en düşük seviyeye inerken, dolar/yen paritesi cuma günü 140,8’le tarihi zirvesini görmesinin peşinden yeni haftaya bu seviyenin derhal altında 140,3’ten başladı.

Enerji kriziyle yükselen Brent petrolün varil fiyatı, haftaya yüzde 2’ye yakın artışla 94,7 dolardan başlarken, güçlü dolar altının ons fiyatını baskılamayı sürdürüyor.

Söz konusu gelişmelerle cuma günü New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 1,07, Nasdaq endeksi yüzde 1,31 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,07 geriledi. Bugün New York borsasında resmi tatil nedeniyle işlem gerçekleşmeyecek.

Avrupa ve Asya borsaları

Avrupa tarafında, enerji krizinin etkisiyle bölge ekonomilerine ilişkin tedirginlik giderek artıyor.

Alman hükümeti, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle yaşanan enerji krizi sonrası hane halkını ve şirketleri yükselen enflasyonun etkisinden korumak için 65 milyar avroluk üçüncü yardım paketini hazırladı.

Bölgede diğer ülkeler de artan enerji maliyetlerine mukabil adımlar atmaya hazırlanırken, rekor seviyelerde bulunan enflasyon öteki başlıca sorun olarak varlığını sürdürüyor.

Söz konusu gelişmelere karşın ECB’nin bu hafta yapacağı toplantıda 75 baz puan ürem artıracağına yönelik beklentiler kuvvetli halde fiyatlanmaya devam ederken, ECB Başkanı Christine Lagarde’ın toplantı sonrası yapacağı açıklamaların önemi gittikçe artıyor.

Cuma günü, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,86, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 3,33, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,21 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,91 kıymet kazandı. Avrupa’da, endeks vadeli işlem kontratları yeni haftaya yüzde 3’ü aşan düşüşle başladı.

Asya borsalarında haftanın ilk gününde olumsuz bir seyir öne çıkıyor.

Japonya ve Çin’de açıklanan hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin düşüş eğilimini sürdürmesi ve bölgede artan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakaları yatırımcıları tedirgin ediyor.

Hong Kong’da Kovid-19 vakaları bir ay öncesine bakılırsa iki katına çıkarken, Çin’de önemli sanayi bölgelerindeki karantinalar ülkenin ekonomik gidişatını tehdit ediyor.

Öte yandan, Çin ile Amerika içinde Tayvan üstünden devam eden gerilime, yarı iletken çip mevzusu da eklendi. ABD’nin almış olduğu son karara göre, ABD’li Nvidia ve AMD’nin ürettiği ve suni zeka işlemlerinde kullanılan çiplerin Çin’e ihracatı izne bağlanırken, bu karar laf mevzusu çiplerin ihracatının yasaklandığı şeklinde yorumlanıyor.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,5 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,6 değer kaybetti.

Yurt arasında gözler enflasyon verisinde

Yurt içinde, cuma günü BIST 100 endeksi yüzde 2,55 artışla 3.222,74 puana yükselerek haftalık kapanış rekoru kırarken, görmüş olduğu en yüksek seviyeyi de 3.228,88’e çıkardı.

Bugün gözler açıklanacak enflasyon verilerine çevrilirken, AA Finans’ın anketine katılan ekonomistler, ağustos ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 2,27 artmasını bekliyor.

Dolar/TL cuma günü yatay seyirle 18,2007’den kapanmasının peşinden bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2080 seviyesinde muamele görüyor.

Analistler, bugün ek olarak yurt haricinde Avrupa’da hizmet sektörü ve bileşik PMI verileri ile Avro Bölgesi’nde perakende satışların takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.250 ve 3.300 seviyelerinin direnme, 3.180 puanın destek konumunda olduğunu söylemiş oldu.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyleki:

10.00 Türkiye, ağustos ayı TÜFE

10.55 Almanya, ağustos ayı hizmet sektörü ve bileşik PMI

11.00 Avro Bölgesi ağustos ayı hizmet sektörü ve sentetik PMI

11.30 İngiltere ağustos ayı hizmet sektörü ve sentetik PMI

11.30 Avro Bölgesi, eylül ayı Sentix yatırımcı itimat endeksi

12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı perakende satışlar

kaynak: ekonomist.com.tr