Küresel piyasalar enerji krizi ve resesyon endişesinin etkisinde
Küresel piyasalarda, enerji krizi ve resesyon endişelerinin yanı sıra ABD başta olmak suretiyle merkez bankalarının sıkılaştırıcı tedbirlere devam edeceği beklentileri ile olumsuz bir seyir izleniyor.
Dünya genelinde açıklanan makroekonomik veriler ve enerji mevzusundaki gelişmeler piyasalara istikamet vermeye devam ediyor.
Amerika’de dün açıklanan verilere göre, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet endeksi, ağustosta aylık bazda 0,2 puan artarak 56,9 ile 4 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
Söz konusu verinin ekonomik gidişata ait müspet sinyal vermesi enflasyon endişelerini güçlendirirken, para piyasalarında Fed’in 21 Eylül’deki görüşmede 75 baz puan ürem artıracağı ihtimali yüzde 74 ihtimalle fiyatlanmaya başladı.
Enflasyon ve ultra şahin Fed’e ilişkin korkular tahvil piyasalarında satış baskısını artırırken, dolar talebi güçlenmeye devam etti.
Dolar endeksi 110,7’yle son 20 senenin en yükseğini görmesinin arkasından şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 110,5 seviyesinde bulunuyor.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı birtakım üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu pazartesi günlük üretimi eylülde 100 bin varil azaltacaklarını duyurmalarına rağmen özellikle Asya ve Avrupa’da ekonomik gidişata ilişik endişeler ve güçlü dolar petrol fiyatını baskılıyor.
Brent petrolün varil fiyatı düşüş eğilimini ikinci güne taşırken, şu sıralarda yüzde 1,7 azalışla 91 dolardan alıcı buluyor.
Son 20 senenin zirvesindeki dolar, altın ve bakır benzer biçimde metallerdeki düşüşte de müessir olurken, bu sabah altının ons fiyatı önceki kapanışa göre yüzde 0,4 azalışla 1.696 dolar, bakırın libresi ise yüzde 1,3 düşüşle 3,45 dolarda bulunuyor.
Söz mevzusu gelişmelerle dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,41, Nasdaq endeksi yüzde 0,74 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,55 geriledi. New York borsasında endeks vadeli kontratlar yeni günde, sınırlı da ola satış ağırlıklı seyrini sürdürüyor.
Avrupa ve Asya borsaları
Avrupa’da gözler yarın Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) açıklayacağı para politikası kararlarına çevrilirken, yatırımcıların karar öncesinde davranışlarında ölçülü hareket ettikleri görülüyor.
Para piyasalarında ECB’nin bölgede rekor seviyelere çıkan enflasyonun ardından tarihinde ilk kere 75 baz puan faiz artıracağı fiyatlanırken, bölge genelinde tahvil piyasalarındaki satış baskısı derinleşiyor.
Öte yandan, Avrupa’nın enerji krizi ekonomileri olumsuz etkilemeyi sürdürürken, dün Almanya’da açıklanan verilere nazaran fabrika siparişleri temmuzda yüzde 1,1 azalarak beklentilerin altında kaldı.
ECB’nin kararına ait beklentilere rağmen laf konusu gelişmelerle dolar karşısında zayıflamaya geçindiren avro, dün yeniden son 20 yılın en düşüğünü test etti. Avro/dolar paritesi dün 0,9864’e kadar inmesinin ardından günü 0,9905’ten tamamlamış oldu.
Bu gelişmelerle dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,18, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,87 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,19 kıymet kazanırken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yatay seyretti. Avrupa’da, endeks vadeli muamele kontratları yeni günü ise düşüşle başladı.
Asya borsalarında da satış ağırlıklı bir seyir öne çıkıyor.
Bölgede açıklanan makroekonomik verilere göre, Çin’in ağustostaki ihracatı yüzde 7,1 artışla beklentilerin çok arkasında kalırken, dış ticaret fazlası da 79,4 milyar dolara geriledi.
Ülkede idame eden kuraklık ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını üretimi negatif etkilemeye devam ederken, Çin Merkez Bankası (PBoC) dolar karşısında gerileyen yuanı korumak için mühim çaba sarf ediyor.
Japonya’da açıklanan makroekonomik verilerde öncü endeks 99,6’ya gerilerken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) yüzde 0,25’e yaklaşan 10 yıllık tahvil faizlerine ve düşüş eğilimini sürdüren yene müdahale edebileceğini duyurdu.
Dün yüzde 1,6 yükselişle 142,8 seviyesinden kapanış meydana getiren dolar/yen paritesi, yeni günde yüzde 0,9 yükselişle 144 seviyesinde bulunuyor.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,7, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,5, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 değer kaybetti.
Yurt içi piyasalar
Yurt içi hisse piyasaları ise küresel pay piyasalarından olumlu ayrışmayı sürdürüyor.
Dün, BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,98 hasılatla 3.391,38 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirirken, görmüş olduğu en yüksek düzen rekorunu da 3.448,93 puana taşıdı. Toplam işlem kütlesi de 122,9 milyar lira ile üstün dereceli seviyede gerçekleşti.
Dolar/TL dün yatay seyirle 18,2245’ten kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2370 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde gelişme ve Amerika’de dış ticaret açığı ve Fed’in Bej Kitap Raporu’nun takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.420 ve 3.440 seviyelerinin mukavemet, 3.330 puanın destek konumunda bulunduğunu söyledi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şu şekilde:
12.00 Avro Bölgesi, 2. çeyrek büyüme
15.30 ABD, temmuz ayı dış ticaret açığı
kaynak: ekonomist.com.tr
