Küresel piyasalar Amerika’nin istihdam verilerini bekliyor… Bugün takip edilecek öteki veriler şöyleki
Küresel piyasalarda, dünya çapında açıklanan imalat endüstri verileri ve Çin’de yeni kapanmaların resesyon beklentilerini güçlendirmesi ile komplike bir seyir izlenirken, gözler bugün açıklanacak ABD’nin istihdam tutanağındaki verilere çevrildi.
Dünya genelinde enflasyonist baskıların süreceğine işaret eden gelişmeler mevcudiyetini korurken, makroekonomik tarafta açıklanan verilerin resesyon beklentilerini güçlendirmesi belirsizlikleri artırıyor.
Merkez bankalarının, enflasyon ve resesyon ikilemi arasında alacağı aksiyonlar ise fiyatlamalara doğrultu veren temel unsur olmayı sürdürüyor. Son haftalarda yetkililerin yapmış olduğu açıklamalar, hem ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bununla beraber Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) bu ayki toplantılarında 75 baz puanlık ürem artırımına gideceği ihtimalini artırırken, bu vaziyet dolar talebinin de canlı kalmasına niçin oluyor.
Bu gelişmelerle dün dolar endeksi 110 sınırına kadar çıkarak Haziran 2002’den bu yana en yüksek seviyeyi test ederken, tahvil piyasasından çıkışların artmasıyla ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,30 ile 10 haftanın zirvesini görmüş oldu. Resesyon kaygıları ile emtia tarafında da sert düşüş yaşanırken, gümüşün fiyatı yaklaşık 2 yılın, bakır ve çinkonun fiyatı bir ayın en düşük seviyesine geriledi. Brent petrolün varil fiyatı ise üç işlem gününde yüzde 11 kıymet kaybederek 91,6 dolara kadar gerilemesinin peşinden bugün 93,7 dolar seviyesinde dengelendi.
Pay piyasaları tarafında ise yeni günün komplike seyirle başlaması dikkati çekerken, bugün Amerika’nin istihdam raporunda yer alan tarım dışı istihdam, işsizlik ve yaklaşık saatlik kazançlar verilerinin fiyatlamalar açısından belirleyici olması planlanıyor. Piyasa beklentileri, tarım dışı istihdam artışının yavaşlayacağına, sadece işsizlik oranının yüzde 3,5’de sabit kalmış olarak komplike sinyal vereceğine işaret ediyor.
Dün açıklanan verilere gore, Amerika’de haftalık işsizlik başvuruları geçen hafta 232 bin ile 9 haftanın en düşük seviyesine geriledi. Amerika’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi de ağustosta 52,8 ile Haziran 2020’den bu yana en düşük ölçüde kalmaya devam etti.
Öte yandan dün Amerika yönetiminin, çip üreticileri Nvidia ve AMD’ye yapay zeka çalışmalarında kullanılan ileri seviye çiplerin Çin ve Rusya’ya satışının durdurulmasına yönelik direktif verdiğine ait haberler, New York borsasında muamele gören teknoloji hisselerini baskıladı. Haberlerin arkasından Çin ve Rusya’ya mühim bir satış hacmi bulunan Nvidia’nın hisseleri yüzde 7’nin üzerinde, AMD’nin hisseleri ise yüzde 3’e yakın değer kaybetti. Bu gelişmelerle dün Nasdaq endeksi yüzde 0,26 gerilerken, Dow Jones endeksi yüzde 0,46 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,30 değer kazanmıştır.
Avrupa ve Asya borsaları
Avrupa’da dün açıklanan imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), bölgede ekonomik yavaşlamanın derinleştiğine işaret etti. Söz konusu veri, ağustosta Avro Bölgesi’nde 49,6 ile son 2 senenin, Almanya’da ise 49,1 ile 26 ayın en düşük seviyesine geriledi. Enerji krizine ilişik gelişmeler de yakından takip edilirken, Rusya tavan fiyat uygulayan ülkelere petrol satmayacağını bildirdi. Bu gelişmelerle dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,60 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,86 gerilerken, Fransa’da CAC 40 endeksi yatay seyretti.
Asya tarafında, Çin’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayılarının kıyı bölgelerinden ekonomi için mühim olan üretim merkezlerine kayması tedirginlikleri artırıyor. Ülkede, sıfır olay politikası kapsamında dün Shenzen’de tedbirlerin sıkılaştırılması ve Chengdu eyaletinin karantinaya alınması, halihazırda yavaşlama sinyalleri veren ülke ekonomisinin büyüme hedeflerinden daha da uzaklaşacağı sinyali veriyor.
Japonya’da ise gündemi, dolar/yen paritesinin 140,4 ile tarihi zirvesini görmesinin ardından, dünya genelinin aksine uygulanan para politikalarının ne yönde şekilleneceği ve zayıflayan yen karşısında iktisat yetkililerinin vereceği mesajlar meşgul ediyor.
Bu gelişmelerle yeni günün Asya borsalarında sınırlı da olsa satıcılı başladığı görülürken, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Çin’de Şanghay sentetik endeksi yüzde 0,1 kıymet yitirdi.
Yurt içi piyasalar
Yurt arasında, dün küresel çapta düşük seyreden risk iştahının etkisiyle Borsa İstanbul’da da satıcılı bir seyir seyredildi ve BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,90 değer kaybıyla 3.142,74 puandan tamamladı. Dolar/TL ise dün yüzde 0,1 artışla 18,2048’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2170’ten işlem görüyor.
Analistler, enflasyonist endişelerle merkez bankalarının atacağı agresif politika adımlarının, halihazırda yavaşlayan ekonomileri resesyona itebileceği beklentilerinin piyasalarda risk iştahının düşük seyretmesine neden bulunduğunu söyledi.
Bugünün veri gündeminde Amerika’de tarım dışı istihdam ve fabrika siparişleri, Avro Bölgesi’nde Üretici Fiyat Endeksi’nin (ÜFE) öne çıktığını aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.200 seviyesinin direnç, 3.050 puanın destek konumunda olduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı ÜFE
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
14.30 Türkiye, haziran ayı finansal kesim dışı firmaların döviz pozisyonu
15.30 ABD, ağustos ayı tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı
17.00 ABD, temmuz ayı dayanıklı mal siparişleri
kaynak: ekonomist.com.tr