”Gıda meselesi ulusal güvenlik meselesidir”



Dünyada 1968’den bu yana 4 yılda bir düzenlenen, bilim insanları, sektör temsilcileri, müstahsil, ithalatçı ve ihracatçıların buluşmuş olduğu ‘Uluslararası Turunçgil Kongresi’nin 14.’sü, bu yıl Mersin’de yapılıyor.

6 Kasım’da başlamış olan ve 11 Kasım geçmişine kadar sürecek olan kongrenin Yenişehir Belediyesi Mustafa Kemal Atatürk Kültür Merkezi’ndeki açılış törenine Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi de katıldı. Kirişçi, burada yapmış olduğu konuşmada, kongreye ilk defa ev sahipliği yapmanın heyecanını yaşadıklarını belirtirken, kongrenin turunçgil sektörüne büyük katkı sağlayacağına inandığını kaydetti. Turunçgil yetişen bölgenin merkezinde yer alan Mersin’in, Türkiye’nin en üretken şehirlerinden biri olduğuna işaret eden Kirişçi, “Mersin, kadim zamanı, coğrafi-ekonomik avantajları ve gelenekleriyle öne çıkan şehirlerimizden biridir. Dağı, taşı, toprağı ve denizi ile ülkemizin sadece kalkınmasına değil, kültürel zenginliğine de özgün, kıymetli katkılar vermektedir. Mersin’in bununla birlikte limanı ve özgür bölgesi, ülkemizin ve Akdeniz’in en önemli ticaret merkezlerinden biridir” diye konuştu.

“44,7 milyar dolarlık tarımsal hasıla ile Avrupa’da birinci sıradayız”

Türkiye’nin yaş meyve sebze ihracatının yüzde 50’ye varan bölümünün turunçgil ihracatı olarak gerçekleştiğine vurgu yapan Bakan Kirişçi, “Bu da turunçgil sektörünün bizim tarımsal üretimimizde ve ticaretimizde bir alt öbek olmaktan öte, başlı başına bir ana sektör olduğunun göstergesidir. Ülkemiz, 2021 senesinde sağlamış olduğu 44,7 milyar dolarlık tarımsal hasıla ile Avrupa’da birinci sıradadır. 84 milyonu aşan ülke nüfusunun yanında, gerçekleştirdiği tarımsal ihracatla dünya ülkelerinin gıda ihtiyacını karşılayan önemli bir ülkedir. Türkiye, coğrafi konumu ve müsait iklim yapısı ile haiz olduğu 3 bin 649’u endemik olmak suretiyle, 12 binden fazla bitki çeşidini barındıran nadir ülkelerden biridir. Son 20 yılda ülkemiz bitkisel üretim miktarı yüzde 20 artmıştır. 2002 senesinde 98 milyon tondan 2021 senesinde 117,8 milyon tona ulaşmıştır. Bitkisel üretimimizin bu yıl geçen seneye bakılırsa yüzde 8 artarak 127 milyon tonu aşmasını beklemekteyiz” ifadelerini kullandı.

“Dünyanın ilk 10 ziraat ülkesinden biriyiz”

Dünyanın ilk 10 tarım ülkesinden önde gelen Türkiye’nin, kuvvetli tarımsal alt yapısı ile gün geçtikçe artan ülke nüfusunun besin ihtiyacını karşılama yanında 25 milyar dolar ziraat ve besin ürünleri ihracatı ile net ihracatçı konumda olduğunu dile getiren Kirişçi, “Tarım ve Orman Bakanlığı olarak yürüttüğümüz emekler ve üretime yönelik teşvikler ile fazlaca sayıda ziraat ürününde dünya liderliğimiz devam etmektedir. Türkiye; fındık, kiraz, incir, kayısı, ayva, kavun, mandarin, elma, antepfıstığı, armut ve çilek üretiminde dünyada ilk üç içindedir. Fındık, kuru üzüm, kayısı, incir, ayva ve buğday unu ihracatında ise dünyada birinci sırada yer almıştır” benzer biçimde konuştu.

“Gıda meselesi bizim için bir ulusal emniyet meselesidir”

Türkiye’nin her alanda büyüyüp geliştiğini ve güçlendiğini söyleyen Bakan Kirişçi, şöyle devam etti; “29 Ekim 1923’te ilan edilen cumhuriyetimiz, önümüzdeki yıl bir asrı geride bırakarak ikinci yüzyılına girecek. Cumhurbaşkanımız önderliğinde hepimiz bu dönemi, ‘Türkiye Yüzyılı’ olarak adlandırdık ve hedeflerimizi kamuoyuyla paylaştık. Tarım ve Orman Bakanlığı olarak bu vizyon çerçevesinde politikalarımızı ortaya koyduk. Tarımı, stratejik bir sektör olarak görüyoruz. Gıda meselesi bizim için bir ulusal emniyet meselesidir.

İklim değişikliği, pandemi ve Ukrayna-Rusya savaşı, gıda arz güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu bir defa daha göstermiştir. Bu bağlamda ‘tahıl koridoru’ uluslararası dayanışma adına fazlaca mühim bir anlaşmadır. Cumhurbaşkanımızın inisiyatifiyle 22 Temmuz’da tarafları bir araya getirdik. Avrupa ve ABD ambargoyu konuşurken Türkiye, küresel bir erkek oyuncu olarak savaşan tarafları ikna ederek aynı masada buluşturmuştur. Artan saldırılar nedeniyle 31 Ekim itibarıyla vapur trafiği kesintiye uğradığında da yine Cumhurbaşkanımız, lider diplomasisi yürüterek ‘tahıl koridoru’nun işlemesini elde etmiştir. Türkiye olarak besin arz güvenliği bakımından ‘tahıl koridoru’nu çok önemsiyoruz. Her ne kadar bu koridordan büyük oranda Avrupa ülkeleri yararlansa da besin arz güvenliliğinin sürdürülebilirliği açısından bu koridorun açık tutulması lazım.”

“Bu koridordan açlıkla boğuşan ülkeler daha çok yararlansın”

Konuşmasını, “Biz diyoruz ki, bu koridoru açık tutalım ama bundan gıda sıkıntısı çeken, açlıkla boğuşan, az gelişmiş ülkeler daha oldukça yararlansın” diyerek sürdüren Kirişçi, “Tahıl koridorundan 10 milyon tonun üstünde tahıl taşınmıştır. Bu tahılın 6 milyon tonu, şu demek oluyor ki yüzde 60’ı Avrupa ülkelerine gitmiştir, Asya ülkelerine yüzde 27’si, Afrika ülkelerine ise yüzde 13’ü ulaşmıştır. En azca gelişmiş ülkelere ulaşan tahılın oranı sadece yüzde 5,9’dur.
Bu adaletsizliğe dikkat çeken tek lider Cumhurbaşkanımızdır. Cumhurbaşkanımız, kasım ortasında Endonezya’da düzenlenecek G-20 Zirvesinde de mevzuyu gündeme getirecek. Bizim mücadelemiz bir uluslararası barış ve dayanışma adına verilen mücadeledir” dedi.

İklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerindeki tesiri

Konuşmasının devamında iklim değişliği mevzusuna dikkat çeken Bakan Kirişçi, iklim değişikliğinin her geçen yıl tarımsal üretim üstündeki etkisini daha fazla gösterdiğini belirterek, “Kuraklık, sel, fırtına şeklinde meteorolojik hadiseler yanında, aşınma, çölleşme, azalan biyolojik çeşitlilik ile rahatsızlık ve zararlılar günümüzde daha çok hissedilmeye başlanmıştır. Coğrafya ve iklimin sağlamış olduğu bir avantajın ürünü olan ‘turunçgiller’ açısından iklim değişikliği, üzerinde durulması gereken en mühim unsurdur. Turunçgil sektörü, değişen iklim koşullarına karşı küresel bazda stratejisini belirlemek durumundadır.

Sahip olduğumuz kaynakları tüketmek değil doğru tedvir etmek, tabiat ile arkadaş yeni teknolojileri geliştirmek, artık bir tercih değil, zorunluluktur. Türkiye olarak bu süreçte, ekonomik açıdan karlı ve verimli, insan sağlığını koruyan ve çevreye ehemmiyet veren bir turunçgil üretim sistemi hedefliyoruz. Bu hedefe ulaşmak suretiyle turunçgil üretimi yapan tüm ülkeler ile tecrübelerimizi paylaşmaya ve iş donanması meydana getirmeye hazırız. Ülke sınırlarını aşan iklim değişikliği ile mücadelede, yapacağımız iş donanması insanlığa mühim katkılar sunacaktır. İnanıyorum ki, bu kongre uluslararası düzeyde yapacağımız iş birlikleri için verimli bir platform oluşturacaktır” diye konuştu.

“Risk yönetim aracı olarak TARSİM’i hayata geçirdik”

İklim değişikliğinin bilhassa turunçgil sektörünü çok fazla etkilediğine vurgu icra eden Kirişçi, “Biz devletimizde risk yönetim aracı olarak TARSİM’i hayata geçirdik. Tarım Sigortaları Kanunuyla, çiftçilerimiz naturel afetler karşısında sahipsiz ve biçare kalmaktan kurtulmuştur. Doğal afetlerden meydana gelen zararlar, tüm imkanlar çerçevesinde karşılanmaktadır. Bakanlık olarak sigorta poliçesi bedelinin yüzde 67’sine kadar biz karşılıyoruz.

Hatırlayacaksınız, 2020 yılının Mayıs ayında iklim değişikliğine bağlı olarak Akdeniz sahil şeridinde, hava sıcaklığı 40 derecenin üstünde uzun zaman devam etmişti. Ardından gelen soğuk havanın mandalina, portakal, altıntop ve birtakım limon çeşitleri ile üzümde meydana getirdiği zararlara karşı önlem almıştık. Bu vaziyet neticesinde laf mevzusu zararlar, TARSİM çerçevesinde ‘sıcak hava zararı teminatı’ olarak yansıtılmıştır” ifadelerini kullandı.

“İyi tarım uygulamaları çerçevesinde hususi proje başlatıldı”

Tarımsal üretimde verimlilik ve nitelik hedefiyle çalışmalara devam ettiklerinin altını çizen Bakan Kirişçi, “Bakanlığımızca Mersin, Adana ve Hatay illerinde 30 bin dekar turunçgil alanında 2022 yılında iyi tarım uygulamaları çerçevesinde özel bir proje başlatılmıştır. İyi tarım uygulamaları ile 236 kontrol noktasını izleyerek hem ‘gıda güvencesi’ bununla beraber ‘besin güvenliği’ için yeni sistem ve teknolojileri uyguluyoruz. Tarımsal üretimin iyi tarım uygulamalarıyla yapılması ile çiftlikten sofraya izlenebilirlik tesis edilmektedir. Bu ürünler ISO 17065 uluslararası ürün belgelendirme standartlarına sahip, bakanlığımız tarafından yetkilendirilmiş özel kuruluşlar tarafınca belgelendirilmektedir. Uyguladığımız projelerde özellikle genç çiftçileri süreçlere dahil ederek değişen dünya ve iklim koşullarında yeni sistemlere çiftçileri adapte ediyoruz” gibi konuştu.

Gıda arz güvenliği problemini Ar-Ge ve yenilikçilik temelli bereketlilik artışıyla halletmek adına, 60 araştırma enstitüsü, 27 ileri Ar-Ge merkezi ve 2 binden fazla araştırmacıyla çalıştıklarını kaydeden Bakan Kirişçi, “Yüksek verimli, kaliteli, rahatsızlık ve zararlılara dayanıklı çeşit geliştirme çalışmalarımızı hızlandırdık. Tarla bitkilerinde 911, bahçe bitkilerinde 989 yerli ve milli tohumluk çeşidi geliştirdik. Ülkemizde 2021 senesinde üretilen sertifikalı tohumluk çeşit sayısının yüzde 40’ını bakanlık olarak geliştirdik. Sertifikalı tohum üretimimiz, 2002 yılında 145 bin ton iken 9 kat artışla 2021 senesinde 1,3 milyon tona çıktı. Ülkemizde kullanılan tohumun yüzde 96’sı yurt arasında üretilmektedir. Turunçgillerde ulusal çeşit sıralamasında yer edinen 130 çeşidin 57’si enstitülerimizin geliştirdiği çeşitlerdir. Bakanlığımızca turunçgiller konusunda farklı ıslah yöntemleri kullanılarak çeşit ve anaç geliştirme emek harcamaları, hasat sonrası muhafazaya yönelik çalışmalar, kalite emekleri ve adaptasyona yönelik 18 tane inceleme projesi devam etmektedir” dedi.

“Tarım, bütün dünyada yükselen bir değerdir”

Küresel ısınma, pandemi periyodu ve en son Ukrayna-Rusya savaşıyla yaşanan tahıl krizinin, tarımın, bütün dünyada yükselen bir kıymet bulunduğunu bir kez daha fark ettirdiğini anlatım eden Kirişçi, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu yüzden, ziraat hiç bir halde ihmal edilemez. Üretimden pazarlamaya kadar bakanlık olarak yürüttüğümüz geniş çalışmalarla, tarımı güçlendirmenin çabasını veriyoruz. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, bugün olduğu şeklinde, yarın da her koşulda çiftçimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Eli öpülesi çiftçilerimiz bu ülkenin cefakâr, vefakâr üreticileridir. En zor şartlarda bile üretmeye sürmüş, toprağın hakkını vermişlerdir. Hükümet ve bakanlık olarak desteklerimizle ve ziraat politikalarımızla her zaman çiftçilerimizin yanında olduk, olmaya devam edeceğiz. Her zaman çiftçimizin daha fazla üretmesi, daha fazla kazanması için ne gerekiyorsa yaptık. ‘Çiftçimiz kazanırsa ülkemiz kazanır’ dedik. Bu bağlamda tarımsal üretimi artırmak için pek oldukça yeni uygulamayı hayata geçiriyoruz. Kent Tarımı bunlardan biridir. Yerinde üretim-yerinde tüketim anlayışıyla tüketicilerin taze, ucuz ve minimum fireyle sebze ve meyveye ulaşımını sağlamak amacıyla Kent Tarımı uygulamalarını yaygınlaştıracağız. Bu çerçevede, jeotermal kaynaklarımızın yanı sıra, rüzgâr, güneş ve biyokütle benzer biçimde yenilenebilir enerji kaynaklarının da kullanılacağı Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgelerini hızla hayata geçiriyoruz. Üreticilerimizin işlerini kolaylaştırmaya yönelik dijital dönüşüm çalışmalarımız çerçevesinde çiftçilerimize 1 Ekim’den itibaren ÇKS’ye e-Devlet Kapısından erişim imkânı sağladık. Çiftçilerimiz, bugün itibariyle e-Devlet üstünden 530 binden fazla ÇKS belgesi oluşturdu. Bürokrasiyi azaltarak ortalama 2,2 milyon üreticimize emek, vakit ve para tasarrufu sağladık.”

“1,9 milyon ton turunçgil ihracatıyla dünyada 4. Sıradayız”

Türkiye’nin, coğrafi konumunun sağlamış olduğu iklim şartlarının uygunluğu ile turunçgil üretiminde mühim potansiyele haiz olduğuna vurgu meydana getiren Bakan Kirişçi, sözlerini şöyle tamamlamış oldu; “Türkiye 2021 senesinde gerçekleştirdiği 1,9 milyon ton turunçgil ihracatıyla dünyada yüzde 10’luk pay ile 4’üncü sırada yer verilmiştir. Üretim, pazarlama, nakliye, depolama, ambalajlama benzer biçimde mevzularda yürütülen Ar-Ge emek harcamaları yanında sağlanan teşviklerle bu potansiyel daha da geliştirilmektedir. Bakanlığımızın çalışmalarıyla sektörün bütün paydaşlarını temsil eden Ulusal Turunçgil Konseyi, 2007 senesinde kuruluşundan bu yana sektöre hizmet etmektedir. Konseyin çalışmalarıyla turunçgil sektörümüzün daha gelişeceğine inanıyorum.”

Bakan Kirişçi, konuşmaların arkasından katılımcıları teşekkür plaketi verirken, Hazine ve Maliye eski Bakanı Lütfi Elvan, Vali Ali Hamza Pehlivan, Uluslararası Turunçgil Konseyi Başkan Vekili Kemal Kaçmaz ve yabancı konuklarla birlikte kongre çerçevesinde açılan stantları ziyaret etti.

kaynak: linehaber.com.tr

Yorum yapın