Eşsiz, renkli ve abartılı, bunlar Hindistan’ın kalbi Pencap’ın özellikleridir. Dünya çapında popüler ve seçkin olan Pencap kültürü gerçekten de fazlaca etkileyicidir. Lezzetli Pencap yemekleri damak tadınızı daha önce hiç olmadığı kadar doyum eder. Rengarenk süslü giysiler ve Bhangra sizi başka hiç bir şeye benzemeyen bir halde cezbeder. Pencap’ı ziyaret ettiğinizde misafirperver ve iç açıcı hisleri deneyimleyebilirsiniz. Pencaplılar çok yardımsever, misafirperver ve gururlu insanlar olarak bilinirler. Herkesi açık yüreklilikle (ve normal olarak bir bardak Lassi ve tipik Pencap yemekleriyle) karşılarlar. Festivallerini büyük bir şevk ve coşkuyla, harika yemekler, müzik, danslar ve eğlencelerle kutlarlar. Pencap’ın güzelliği olmasıyla birlikte büyülüdür de.
Pencap Halkı ve Pencap Sabhyachar
Pencaplılar temel olarak iki topluluğa ayrılır: Khatriler ve Jatlar. Uzun süredir tarımla uğraşıyorlar. Ancak şimdi, tecim de eyalette açıldı. Büyük bir nüfus hala, artık benzersiz olduğu ortaya çıkan ortak aile sistemini takip ediyor. Üzüntü ve mutluluk anlarında birbirlerinin yanında olmaya laf verdikleri için beraberlik duygusu burada kolayca hissedilebilir.
Punjabiler gelenekleri ve ilişkileri mevzusunda oldukca titizdir. Her festival veya törenin evvel belirlenmiş ve sıkı sıkıya takip edilen ritüelleri vardır. Doğum veya düğün, saç kesimi yahut cenaze olsun, onlara gore bir ilişkiyi güçlendiren ve uygun bir sosyal samimiyet sergileyen ritüellere bağlılık bir zorunluluktur.
Pencap Kültüründe Yemek
Hintlilerin ve dışarıdaki diğer toplulukların en sevilmiş olduğu mutfaklardan biri olan Pencap yiyecekleri lezzet ve baharat açısından zengindir. Chapattilerin üzerine taşan ghee ile buradaki yemekler kuvvetli kalpliler için düşünülmüştür! Lassi buranın ferahlatıcı içeceğidir ve hoş geldin içeceği olarak da bilinir. Özellikle Kuzey Hindistan’dan olmayanlar için fazlaca ağır bir süt dozudur.
Makke di Roti (mısır ekmeği) ve Sarson da Saag (hardal yaprağı körisi) Pencap’ın bir diğer geleneksel yemeğidir. Chole Bhathure, Rajma Chawal ve Paneer Naan şeklinde daha pek fazlaca yiyecek vardır, sadece en büyük favorilerden biri Tandoori Tavuğu’dur!
Pencap Kültüründe Kıyafetler
Pencap’ın geleneksel kıyafetleri oldukca renkli, benzersiz ve canlıdır. Kadınlar Salwar kameez giyerler (Salwar alt, kameez üst giysidir). Bu kıyafetler karmaşık bir şekilde tasarlanmış ve evlerde çok renkli olarak güzelce işlenmiştir. Erkekler büyük bir gururla türban takarlar. Başlangıçta Hindular ve Müslümanlar da türban takardı, sadece artık ancak Sihler türban takıyor. Vücudun üst kısmına Kurta, alt bölümüne ise bol ve balon gibi bir pijama olan Tehmat giyilir. Ayakkabı olarak ise uzun yıllardır erkekler ve bayanlar tarafınca giyilen geleneksel ayakkabı olan Jooti tercih edilmektedir.
Pencap Halk Dansları
Pencap’ta ve ülkenin geri kalanında son derece popüler olan birçok halk müziği ve dansı vardır. Bunlardan biri de batıda da son derece popüler hale gelen Bhangra’dır. Bu dans formu yıllar önce Pencaplı çiftçilerin hasat mevsimini karşılamak için bitirdikleri gösterilerle başlamıştır. Giddha ve Sammi, Luddhi ve Dhamal bölgedeki diğer birtakım popüler danslardır. Pencap müziği Bollywood’da da popüler hale gelmiştir. Pencaplılar eğlenceleriyle tanınır ve müzik bunun mühim bir parçasını oluşturur.
Bu dans formları sıklıkla Baisakhi Festivali’nde icra edilir. Özellikle erkeklerin katılmış olduğu gösteriler davul ve müzik eşliğinde yapılır. İnsanlar gösteriler esnasında Kurta ve Tehmat (ipek ve pamuktan yapılma giysiler) giyer, başlarına türban takar ve ellerine mendil alırlar.
Dil ve Dinler
Eyaletin resmi dili Pencapça olup, bununla birlikte yazışma için kullanılan mahalli dildir. Tek bir yerel dil olmasına karşın, bölgeden bölgeye kullanılan birçok lehçe vardır. Yerel lehçelerden bazıları Doabi, Ghebi, Malwai, Pahari, Shahpuri, Rachnavi, Hindko vb. İlginç bir halde Pencap dilinin yazısı Hindistan’da Gurmukhi, Pakistan‘da ise Shahmukhi’dir.
Pencap’ta var olan birçok din vardır. Ancak Hindistan’ın Pencap eyaletinde en büyük nüfusu Hindular ve Sihler oluşturmaktadır. Hindular arasında Hatriler en önde gelirken, Brahmin, Rajput ve Baniya da bulunabilir. Sihizm’in kökeni nedeniyle eyalette Sih nüfusu bilhassa yüksektir. Pencap’ta pek fazlaca Sih dini merkezi bulunmaktadır; Amritsar’da bulunan ve dünyanın dört bir yanından ziyaretçi akınına uğrayan ünlü Altın Tapınak da bunlardan biridir. Hindistan Pencap’ında yaşayanların bir bölümü Müslüman, Hristiyan ve Jain’dir.
Pencap’ta Düğün Gelenekleri
Düğün öncesi ritüeller, ilişkinin iki aile tarafınca kabul edildiğini yayınlayan gayri resmi bir nişan olan Roka ile adım atar. Ardından Chunni Chadhai ve peşinden çiftin nişan yüzüklerini taktığı resmi nişan olan Mangni/Sagai gelir. Düğünden birkaç gün önce Mehendi sanatçıları, tüm kadın arkadaşları ve aile üyelerinin katılımıyla gelinin ellerinde kompleks tasarımlar oluşturmak için Mehendi vesilesiyle çağrılır. Genellikle aynı akşam Sangeet olarak malum ve bekarlığa veda partisi ile derhal derhal aynı olan müzikli gece düzenlenir. Sangeet’in sevinçli ve eğlenceli akşamının peşinden, Kangna Bandhna ile başlayan ve Choodha Chadhana ve Kalide ile devam eden birtakım geleneksel ritüeller Gelin’in evinde gerçekleştirilir. Haldi ve Ghara Ghardoli, hem Gelin hem de Damat için gülsuyu ve hardal hasım ile karıştırılmış zerdeçal ve sandal ağacından oluşan kalın bir macunla kaplandıklarında gerçekleşen iki ritüeldir. Gelin ve damat en yakın tapınağı ziyaret ederek mübarek suyla yıkanır ve düğünün ana bölümü için hazırlanmaya başlarlar. Sehrabandi ve Ghodi Chadna düğün öncesi ritüelleri tamamlar.
Ana düğün işlevi, damadı ve partisini düğün mekanında karşılama ritüeli olan Agwani ve Milni ile başlar. Karşılamanın peşinden gelin ve damat arasında Varmala ya da çelenk değişimi yapılır. Ardından damada bir kase su ve Madhuperk ismi verilen tatlı bir meşrubat sunulur. Kanyadaan ritüeli Gelinin babası tarafınca yerine getirilir ve Damattan ona iyi bakmasını ister. Kalbe dokunan Kanyadaan ritüelinden sonrasında çiftin kutsal ateşin çevresinde dört kez döndüğü Mangal Phere yapılır ve çiftin Evli olduğu ilan edilir. Düğün günü, Lajhom adı verilen kutsal ateşe üç kere pirinç taneleri sunan kurban ritüeli ve ardından damadın gelinin alnını ve saç bölmesini Sindhoor ile yağlama ritüeli olan Sindhoor Daan ile sona erer.
Düğün sonrası oyunlar, her iki taraftan ailelerin ve arkadaşların aktif olarak yer aldığı her düğünün eğlenceli kısmıdır. Kutlamaların ve oyunların arkasından gelinin ailesiyle vedalaşmak zorunda kaldığı anlar şenliklerin en acıklı anlarıdır ve bu anlarda gözyaşlarının yanaklardan aşağı süzülmesi normal bir senaryodur. Gelin damadın evinde karşılanır ve Muh Dikhai ismi verilen son bir ritüel törenlerin sona erdiğine ve beraber mutlu bir hayatın başladığına işaret eder.
Edebiyat ve Felsefe
Pencap Edebiyatı çoğunlukla Sih Gurular’ın yazılarından ve birtakım şiirlerden oluşmaktadır. Janamsakhis olarak da bilinen Guru Nanak’ın makaleleri bulunan en eski edebiyat kitaplarından biridir. Gorakshanath ve Charpatnah şeklinde yogilerin bazı ruhani felsefeleri de mevcuttur. Ancak asıl edebiyat şiirin, Sufi müziğinin ve gazellerin başlamasıyla adım atmıştır. Waris Shah’ın Heer Ranjha, Hafiz Barkhudar’ın Mirza Sahiba ve Fazal Shah’ın Sohni Mahiwal isminde öyküleri meşhur öykülerdir. Modern Pencaplı yazarlar arasında Bhai Vir Singh, Puran Singh, Dhani Ram Chatrik, Amrita Pritam, Baba Balwanta, Mohan Singh ve Shiv Kumar Batalvi sayılabilir.
Pencaplılar yüksek ruhlu ve liberal insanlardır. Hindistan’ın kalbinde ikamet eden Pencaplılar, her etkinliği 
ve festivali büyük bir coşkuyla kutlayan yumuşak huylu insanlardır. Canlı bir tarih ve kültüre sahip, canlı ve hareketli insanlardır. Lassi ve halk müziğinden hoşlandıkları kadar içki ve eğlenceden de hoşlanırlar. Pencaplılar artık başta Amerika ve Kanada olmak üzere dünyanın pek oldukca yerinde bulunabiliyor. Ancak şunu söylemek ehil, toprak değiştirmiş olsalar da kültürleri bugün bile içlerine işlemiş durumda. Festivallerini dünyanın dört bir yanında kutluyor ve başkalarını da kültürlerinin bir parçası olmaya davet ediyorlar. Ve hiç de şaşırtıcı olmayan bir biçimde, Pencaplılar dünyanın her yerinde seviliyor.
Kaynakça:
National Geoghraphic
Yazar: Tuncay Bayraktar
kaynak: bilgiustam.com