Endüstriyel Yumurta Üretiminin Tavuklar Üzerindeki Etkileri Nelerdir?



Tavuklarda yumurtalık, gelişmekte olan yumurta veya yumurta sarısı kümesidir. Dişi insan yumurtalıkları da gelişmekte olan yumurtalar içerir. Kadınlarda ayda bir kere yumurtalıktan olgun bir yumurta salınır. Yumurta döllenirse, rahim duvarına tutunur ve bir embriyo yapmaya başlar. Yumurta döllenmezse,

ortadan kaldırılır. Bu, tane kanamasından (rahim zarının dökülmesi) yaklaşık iki hafta önce gerçekleşir ve bu süreç kadın vücuduna ağır bir yük getirir. Tavuklar adet görmese de (ve bu yüzden yumurtaları zaman zaman iddia edilmiş olduğu gibi “tavuk adetleri” değildir), vücut boyutlarına ve ağırlıklarına göre oldukca daha büyük yumurtalar oluşturma ve verme döngüsü, özellikle bu kadar naturel olmayan yüksek oranlarda yumurta üretmek için yetiştirilen çağdaş tavuklarda emsalsiz fiziksel olarak daha da yorucudur.

Tavuklar Kaç Yumurta Yumurtlar?

Aslında, yumurta yapma ve yumurtlama periyodu o denli fazla enerji ve emek gerektirir ki, doğada yabani tavuklar yılda sadece 10 ila 15 yumurta yumurtlar. Evcil yumurta tavuklarının türediği, yabani akrabaları olan Kırmızı Orman Kümeslerine yılda bir ila iki salkım yumurta bırakır ve salkım başına yaklaşık 4 ila 6 yumurta düşer. Vücutları, evcil tavukların genetik manipülasyon yoluyla üretmeye zorlandıkları yüzlerce yumurtayı bırakmanın fizyolojik yorgunluğunu asla kaldıramaz. Tavukların her vakit organik olarak yumurta “verdiği” yaygın bir yanılgıdır, şu sebeple çağdaş yumurta tavukları yılda 250 ila 300 içinde yumurta vermek üzere yoğun bir şekilde yetiştirilmektedir. Ancak yırtıcı doğada tavuklar, tüm kuşlar gibi, sadece üreme mevsiminde – bilhassa ilkbaharda – ve sadece genlerinin hayatta kalmasını sağlayacak kadar yumurtlarlar.

Yumurtalar Ölü Yavru Civcivler midir?

İnsan tüketimi için satılan yumurtalar döllenmemiş olduğundan teknik olarak değildir, ancak yumurta endüstrisi her gün milyonlarca yeni doğmuş civcivi öldürmektedir; 350 milyon nüfuslu bir ülkede yaklaşık her sene 260 milyondan fazla civciv öldürülmektedir. Fabrika yumurta çiftliklerine, minik çiftliklere ve arka bahçedeki yumurta tavuğu meraklılarına dişi civciv elde eden kuluçkahanelerde, erkek civcivler ayıklanmakta ve doğumdan kısa bir müddet sonra dev maseratörlerde canlı canlı öğütülerek, gazla zehirlenerek veya çöp torbalarında ve çöp konteynerlerinde boğulmaya terk edilerek öldürülmektedir. Erkek civcivler hiç yumurtlamayacağı ve et için satılan türden olmadığı için (et tavuğu ırkları genetik olarak oldukca daha fazla göğüs kası ve et büyütmek için manipüle edilmiştir), yumurta endüstrisi için değersiz kabul edilirler ve bu yüzden çöp olarak atılırlar. Erkek civcivlerin yok edilmesi dünya genelinde standart bir yumurta endüstrisi uygulamasıdır.

Bu tavukları tedavi eden veterinerlerin sıklıkla karşılaştığı sıkıntı, tavuk rahminden bir kilodan fazla çürümüş yumurta bulunmasıydı. Veterinerler, bu tavuklarda bu çürümenin çok sık görüldüğünü, üreme yolu komplikasyonları, yumurta bağlanması, çürümüş yumurtalar, yumurta sarısı peritoniti, yumurta kanalından yırtılan yumurtalar şeklinde her türlü sorunun ortaya çıktığını belirtiyorlar.

Yumurtanın Yapısı

Kabuk

Yumrulu ve tanecikli bir dokuya sahip olan yumurta kabuğu, 17.000 kadar minik gözenekle kaplıdır. Yumurta kabuğu neredeyse tamamen kalsiyum karbonat (CaCO3) kristallerinden doğar. Yarı geçirgen bir zardır, doğrusu hava ve nem gözeneklerinden geçebilir. Kabuk ek olarak bakteri ve tozu dışarıda tutmaya yardımcı olan çiçek yada kütikül adı verilen ince bir dış kaplamaya sahiptir.

İç ve Dış Membranlar

Yumurta kabuğu ile yumurta akı içinde yer edinen bu iki şeffaf protein membran, bakteri istilasına karşı etkili bir savunma sağlar. Bu katmanları çekiştirirseniz, şaşırtıcı derecede kuvvetli olduklarını görmüş olacaksınız. Kısmen insan saçında da bulunan bir protein olan keratinden yapılmıştır.

Hava Hücresi

Yumurta yumurtlandıktan sonra içindekiler soğuyup büzüldüğünde bir hava boşluğu kaynaklanır. Hava hücresi genellikle yumurtanın büyük ucundaki dış ve iç zarlar arasında yer alır ve sert pişmiş bir yumurtanın ucunda sıklıkla gördüğünüz krateri açıklar. Hava hücresi yumurta yaşlandıkça büyür.

Albümen

Yumurta akı, Latince “beyaz” anlamına gelen albus kelimesinden gelen albümin olarak bilinir. Kalın ve ince albüminin birbirini izleyen dört katmanı, suya ayrıca yumurta akının ana bileşenleri olan ortalama 40 değişik protein içerir.

Şalaze

Yumurta akının opak ipleri olan şalazeler, yumurta sarısını yumurtanın merkezinde tutar. Küçük çapalar benzer biçimde, yumurta sarısının kabuğunu yumurta kabuğunu kaplayan zara bağlarlar. Ne kadar belirgin olurlarsa, yumurta o kadar taze anlamına gelir.

Vitellin Membran

Yumurta sarısını çevreleyen saydam kılıf.

Yolk

Yumurta sarısı, beyazından daha azca su ve daha çok protein, bir miktar yağ ve yumurtanın vitamin ve minerallerinin çoğunu içerir. Bunlar içinde demir, A vitamini, D vitamini, fosfor, kalsiyum, tiamin ve riboflavin bulunur. Yumurta sarısı hem de etkili bir emülgatör olan lesitin deposudur. Yumurta sarısı rengi, tavuğun beslenmesine ve cinsine bağlı olarak bir parça sarıdan görkemli koyu turuncuya kadar değişir.

Kaynakça:

exploratorium.Edu

Yazar: Tuncay Bayraktar

kaynak: bilgiustam.com